Inleiding

Posterholt is een kerkdorp thans behorend tot de gemeente Roerdalen, gelegen in Midden-Limburg langs de grens met Duitsland (Karken).

Mijn allereerste pijlpunt

                                                Een selectie uit de vondsten 

                                                Opgravingen en omgeving 

De meeste vondsten heb ik gedaan in het dal van de Vlootbeek, "Het Vloat" dat ten zuiden van het dorp vanuit Duitsland richting Montfort stroomt en in Linne in de Maas mondt.

Binnen een straal van ca. 2 km van mijn woning in Posterholt ben ik vanaf jonge leeftijd sporadisch en gedurende de laatste 30 jaar vrij intensief bezig geweest met het zoeken naar archeologische oppervlaktevondsten. Alle vondsten zijn of worden gemeld in Archis van de Rijksdienst Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten (RACM) thans Rijksdienst Cultureel Erfgoed (RCE). 

Het merendeel van de sites heb ik zelf ontdekt.

Hobby
De meeste voldoening in mijn hobby geeft mij het zoeken naar sporen en overblijfselen van menselijke activiteiten in de prehistorie. Dit gebeurt door middel van het zoeken in het veld en het meedoen aan opgravingen. Vervolgens probeer ik  zo veel mogelijk aan de weet te komen van het opgespoorde en te fantaseren hoe de mensen hier hebben geleefd. Veel heb ik geleerd bij de archeologiesectie van de Heemkundevereniging Roerstreek ( HVR ), museumbezoek en het snuffelen in allerlei literatuur. Ook uit de contacten met de beroepsarcheologen van o.a. de Rijksuniversiteit en het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden en medewerkers van de voormalige  Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB)  thans RCE, heb ik veel opgestoken. Het blijft echter liefhebberij.

Wetenschappelijk onderzoek laat ik graag over aan de beroepsmensen. Mijn verhaal moet  worden gezien als een persoonlijk verslag van mijn vondsten, ontdekkingen en bevindingen. Het heeft dan ook niet de pretentie van een wetenschappelijke publicatie maar is veeleer een interpretatie van mijn persoonlijke waarnemingen en de eigen conclusies en hypotheses daarop.

Mijn woonomgeving is al heel lang een aantrekkelijk gebied geweest waar mensen graag hebben gewoond en geleefd. De stille getuigen hiervan zijn soms terug te vinden bij veld en archeologische onderzoeken die vaak juist naar aanleiding van oppervlaktevondsten door amateur-archeologen kunnen worden ingesteld. Doel hiervan is proberen te achterhalen hoe onze verre voorouders leefden en er in geslaagd zijn om steeds weer te overleven.

                                Kerk Posterholt en Vurenhof in de winter vanuit Vloot(beek)dal

De oudste sporen en achtergelaten voorwerpen in de omgeving van Posterholt zijn terug te voeren naar een tijd ongeveer 10000 jaar geleden. Toen zwierven hier zgn. jager-verzamelaars rond die aan de kost kwamen door het vangen van wilde dieren en het verzamelen van vruchten, noten, wortels en knollen, kortom alles wat de natuur hun bood. Ze leidden een nomadisch bestaan en vertrokken wanneer er niet meer voldoende aanbod van voedsel was. Op de plaatsen waar ze verbleven en hun werktuigen (pijlpunten, krabbers en mesjes etc.) maakten van vuursteen vinden we die voorwerpen en het afval vaak terug. Zo heb ik in het Vlootbeekdal inmiddels een dertigtal concentraties van dergelijke resten gevonden. Beroepsarcheologen van de Universiteit Leiden hebben op enkele van die plaatsen opgravingen gedaan en concludeerden dat het jachtkampjes en basiskampen betroffen uit het zgn. vroege Mesolithicum (Midden Steentijd), ongeveer 10000 jaar geleden.

 Het tekenen van sporen van een Mesolithische haardkuil door Leo Verhart

 Vervolgens vinden we ook sporen terug van de eerste boeren, mensen die zich hier meer permanent vestigden en soms grote huizen met stallen bouwden. Ze teelden eigen gewassen, granen, erwten, bonen en kruiden en hielden vee (runderen, varkens, schapen en geiten). Toch bleven ze ook nog jagen op wilde dieren, getuige de pijlpunten die we uit die tijd terugvinden. Ook andere werktuigen werden nog voornamelijk gemaakt van steen zoals bijlen en messen. De tijd waarin ze leefden noemen de archeologen Neolithicum (Nieuwe Steentijd vanaf ongeveer 7000 jaar geleden).

                                        Vuurstenen bijl op polijststeen

Uit de tijd waarin de mens metaal ontdekte voor het maken van werktuigen en wapens zijn hier ook veel vondsten gedaan, vooral grafvelden. In die tijd (Bronstijd en IJzertijd) werden hun doden gecremeerd en in een urn begraven in grote of kleine grafheuvels vaak dicht bij elkaar, de zgn. urnenvelden.

Vervolgens komen de Romeinen ook in ons gebied en laten hun sporen achter. Zo heb ik enkele grafveldjes ontdekt uit die tijd en misschien enkele plaatsen waar hun woningen hebben gestaan. Dit waren geen echte Romeinen maar plaatselijke bewoners die handel dreven met de Romeinen en hun gebruiken en gebruiksvoorwerpen hebben overgenomen.

                           Bijgiften uit Romeinse graven

Zeer bijzonder is de ontdekking van enkele grafvelden van de zgn. Merovingers, een volk dat in de 7^e en 8^e eeuw hier heeft geleefd. Zo is er n.a.v. een archeologisch onderzoek in 1984 in het Voorsterveld gebleken dat daar ongeveer 400 tot 500 mensen uit die tijd begraven zijn.

                            Merovingische graven

Uit de latere Middeleeuwen is een motte (de Bolberg) nabij Schuurkenshof een prominent overblijfsel (12^e – 13^e eeuw). Een motte was een vluchtheuvel, omgeven door grachten, waar men zich bij gevaar op terugtrok. Waarschijnlijk was er een houten verdedigingstoren op gebouwd. Vaak werden latere kastelen op motte's gebouwd.

Motte "De Bolberg" bij Schuurkenshof

Soms wordt assistentie verleend bij opgravingen in de regio. Archeologen kunnen bij gebrek aan hulpmiddelen vaak goed improviseren in het veld

Registratie en verwerking van de vondsten